......مي‌بینید آدم وقتی آینده را نگاه مي‌كند شاید تأثیر اتفاقات مشخص نباشد ولی وقتی گذشته را نگاه مي‌كند متوجه ارتباط این اتفاق‌ها مي‌شود. این یادتان نرود شما باید به یك چیز ایمان داشته باشید، به شجاعتتان، به سرنوشتتان، زندگی تان یا هر چیز دیگری. این چیزی است كه هیچ وقت مرا نا امید نكرده است و خیلی تغییرات در زندگی من ایجاد كرده است. 

...ما جالب ترین مخلوق خودمان را به بازار عرضه كرده بودیم؛ مكینتاش. یك سال بعد از درآمدن مكینتاش وقتی كه من فقط سی ساله بودم هیأت مدیره‌ی اپل مرا از شركت اخراج كرد. چه جوری یك نفر مي‌تواند از شركتی كه خودش تأسیس مي‌كند اخراج شود؟ خیلی ساده. شركت رشد كرده بود و ما یك نفری را كه فكر مي‌كردیم توانایی خوبی برای اداره‌ی شركت داشته باشد استخدام كرده بودیم. همه چیز خیلی خوب پیش مي‌رفت تا این كه بعد از یكی دو سال در مورد استراتژی آینده‌ی شركت من با او اختلاف پیدا كردم و هیأت مدیره از او حمایت كرد و من رسماً اخراج شدم.  احساس مي‌كردم كه كل دستاورد زندگی ام را از دست داده‌ام. حدود چند ماهی نمی دانستم كه چه كار باید بكنم. من رسماً شكست خورده بودم و دیگر جایم در سیلیكان ولی نبود ولی یك احساسی در وجودم شروع به رشد كرد. احساسی كه من خیلی دوستش داشتم و اتفاقات اپل خیلی تغییرش نداده بودند. احساس شروع كردن از نو.

...اخراج از اپل یكی از بهترین اتفاقات زندگی من بود. سنگینی موفقیت با سبكی یك شروع تازه جایگزین شده بود و من كاملاً آزاد بودم. آن دوره از زندگی من پر از خلاقیت بود.

...اگر من از اپل اخراج نمی شدم شاید هیچ كدام از این اتفاقات نمی افتاد. این اتفاق مثل داروی تلخی بود كه به یك مریض مي‌دهند ولی مریض واقعاً به آن احتیاج دارد. بعضی وقت‌ها زندگی مثل سنگ توی سر شما مي‌كوبد ولی شما ایمانتان را از دست ندهید. من مطمئن هستم تنها چیزی كه باعث شد من در زندگی ام همیشه در حركت باشم این بود كه من كاری را انجام مي‌دادم كه واقعاً دوستش داشتم.

گاهي تمام شهر گداي تو مي شود

************************************************

منو ببخش که بهونه گیرم     اگه هنوز واست می میرم

منو ببخش اگه هنوز می خوام بت برسم

اگه هنوز واست دلواپسم  اگه می گم به فکرم باش یکم        من تنهام

تا می گم دوست دارم یکی بهم می گه هیس   من گمونم هیچکسی به فکر درد من نیس

منو ببخش که بونه گیرم  اگه هنوز واست می میرم

منو ببخش اگه هنوز می خوام بت برسم

اگه هنوز واست دلواپسم  اگه می گم به فکرم باش یکم        من تنهام

آنگاه كه نسيم وجوداش، در وجود مي‌وزد، عشق در وجود، به حيات مي‌رسد و اگر به عشق، حيات داده شود ..درياي وجود را گذرانديم و به آسمان وجود او رسيديم. در آسمان وجود او غرق مي‌شويم، تا عشق در وجود ما به حيات برسد و آنگاه كه عشق، در وجود به حيات رسيد، چه كند عاشقي و عاشقان ره او ... حكايت در، از انديشه به عشق رسيدن، كه با انديشه مسير را پيدا كردن و با عشق بدان رسيدن است. امّا آنجا كه انديشه به مهماني عشق مي‌رود ... در تعامل عشق و انديشه، انديشه توانايي رسيدن به عشق را دارد ولي عشق، به انديشه ختم نمي‌شود، لذا انديشه در فرد، توانايي عاشق شدن را دارد ولي عاشق، انديشمند نمي‌گردد. پرندة انديشه، در آسمان عشق، توانايي پرواز را ندارد، زيرا كه آسمان عشق، محل التهاب است و آرامش انديشيدن را ندارد. عشق، ‌وجود را تا به او، در آسمانش به پرواز در مي‌آورد. حيات انديشه، تنها نقطه شروع در راه رسيدن به عشق است. در انديشة، ‌انديشه او، آنقدر مي‌انديشيم، تا به وجود او مي‌رسيم و ناگهان در انديشة وجوداش،‌ شور عشق در نهادمان شعله‌ور مي‌گردد و احساس عاشق شدن كرده و با حيات اين عشق و آن شعله، شروع به سوختن در راه معشوق مي‌كنيم. عشقي كه در وجود شعله‌ور گشت، ديگر به اين راحتي شعله‌اش خاموش نمي‌گردد، زيرا تنها مادة سوختني آن وجود است، كه به وفور در اطراف شعله وجود دارد و باعث مي‌شود هر شعله كوچكي از عشق، فوراً به كوره‌اي از آتش تبديل شود. انرژي حاصل از آتش سوختن وجود، در راه خرج مي‌گردد، چون وجود، سوخت اين مسير تا رسيدن به آفتاب مي‌باشد. عشق، نهايت احساس و عواطف در طلب است. عشق، وجود را صرف او كردن، از وجود گذشتن، در طلب او سوختن و لذت بردن و نرسيدن. عشق، داراي سوز است و سوزش هم براي همه لذت‌بخش است. اين سوز عشق است كه انسان سازي مي‌كند، نه خود عشق. عشق، ماهيت انسان را مي‌سازد. عشق، وجود را هستي مي‌بخشد و عشق، وجود را به موجود، تبديل مي‌كند. عشق، يكتاست و او نيز در يكي است، پس عشق او، بي‌همتاست. تنها يك چيز در دل قرار مي‌گيرد و هيچ چيز ديگر را نمي‌توان در آن قرار داد، چون ظرفيت دل، يك است، او هم يكي‌ست. عشق، رسيدن به آزادي است. عشق، يعني آزاد شدن از همه چيز. آزاديي كه بشر، سالها به دنبال آن بوده و برايش هزينه‌ها پرداخته است. آزادي، رهانيده شدن از قيد و بندها است. آزادي، در آزاد شدن وجود است و عشق، آهنگ آزاد شدن است. زيبايي، از وجود اوست و عشق، فقط از براي اوست. عشق، دنياي زيبايهاست. زيبايي، صورت عشق است و مهر، درون عشق. براي ورود به اين دنيا، بايد عاشق بود. عشق، آنقدر زيباست كه كلام، قادر به بيان آن نيست. با كلام مي‌توان اشكال مختلف عشق را بيان كرد، ‌نه خود آنرا. تنها كلامي مي‌تواند اشكال زيبايش را بيان كند كه خود نيز زيبا و عاشق باشد. عشق، قابل بيان در كلام و كلمه نيست. نمي‌توان با اين كلمه بازي كرد. بايد به آن رسيد، تا تعريف شود. و در رسيدن،‌ عشق، زمان و مكان نمي‌شناسد، هر چند انديشه، محصور زمان و مكان است. اين عشـــق، عجب موجودي است، حتي صحبت كردن يا نوشتن درباه‌اش هم لذت‌آور است. عشق، در هر وجودي حيات دارد. حتي آنجا كه از بشر، بي‌اختيار انديشه‌اش گرفته مي‌شود، عشق، همچنان به حيات، ادامه مي‌دهد و حياتش، تا رسيدن به معشوقش، ازلي است. اما اين حيات، در درون وجود و براي بقاي عشق است. حيات عشق، حيات عشقي است كه براي رسيدن به او باشد. در رسيدن به وجود، عشق نيز به وجود مي‌رسد، ولي به حيات نمي‌رسد،‌ كه بايد به آن حيات دهيم تا در راه كمال گام نهيم. عشق، در وجودي كه به خود رسيده باشد، به حيات مي‌رسد. حيات عشق، در زنده كردن و زنده نگاهداشتن عشق است، ‌در اهدا كردن آن، بدون هيچ خواسته‌ايست. اصلاً عشقي كه در دل باشد، نيازش اين است كه بيرون ريخته شود و هستييش، در اهدا كردن و ذاتش، بي‌منّت است

اما از ديدگاه عرفا، عشق يك حقيقت و يك اصل اساسي و عيني است وليكن اين حقيقت عيني به سادگي قابل تعريف نيست. اين دشواري تعريف و تحديد به اين دليل است كه: اولاً، عشق چنان‌كه گفتيم يك حقيقت عيني است در نهايت وسعت و عظمت، و لذا اين حقيقت عظيم در ذهن محدود ما نمي‌گنجد و اين تنها عشق نيست، بلكه حقايق بزرگ ديگر نيز- از قبيل هستي، وحدت و غيره- در ذهن ما نمي‌گنجد. شعار اسلامي ما، الله اكبر، بدين گونه تفسير شده است كه خداوند بالاتر از آن است كه در وصف گنجد. چه وصف ما محصول ذهن ماست و ذهن ما فقط چيزهايي را درمي‌يابد و مي‌تواند توصيف كند كه قابل انتقال به ذهن ما باشند و متأسفانه، همه چيز قابل انتقال به ذهن ما نيست. ما در دو مورد كاملاً متضاد مجبوريم در ذهن خود چيزي بسازيم چون از واقعيت، چيزي به ذهن ما نمي‌آيد و آن دو مورد عبارتند از:

-  عدم

-  وجود

در مورد اول، چيزي در واقعيت وجود ندارد تا به ذهن ما انتقال يابد. در مورد دوم آنچه هست عين واقعيت است و در متن خارج و واقعيت بودن برايش ذاتي است و لذا اين خاصيت ذاتي هرگز عوض نمي‌شود و عينيت با ذهنيت نمي‌سازد. از اينجاست كه در نظام فكري اسلامي، وقتي كه اصالت ماهيت جاي خود را به اصالت وجود مي‌دهد و در واقع يك اصل عرفاني به صورت يك اصل فلسفي پذيرفته مي‌شود، ضرورت سير و سلوك مطرح مي‌گردد. چنان‌كه ملاصدرا سير و سلوك را، در كنار عقل و استدلال، ضروري و لازم دانسته است.  در نظام اصالت ماهيت، ذهن مي‌تواند با ماهيتها ارتباط برقرار كند. اما در نظام اصالت وجود، وجود يك امر واقعي و عيني بوده و هرگز قابل انتقال به ذهن نيست. در نتيجه فقط با مفاهيم انتزاعي سر و كار خواهد داشت. طبعاً براي رسيدن به واقعيت، راه و روش ديگري بايد در پيش گرفت كه همان سير و سلوك است. يعني به جاي تلاش براي انتقال واقعيت به ذهن بايد بكوشيم كه خود را به واقعيت برسانيم و به مرتبه اتصال و وحدت و فنا نايل آييم وگرنه از تلاش ذهني نتيجه‌اي نخواهيم گرفت.

من خدا را نقاشی کردم مادر...

خدا به شکل بوسه های تو بر پیشانی من بود...

مادر، سپیده ی مهربانم ...

در اینسوی بیخوابی...

من هر شب پر نورترین ستاره را تو میبینم...

شنیده ام کوله بار دوران کودکی مرا سنگ صبور خویش کرده ای...

 مادر...
من هم در آن آیینه که دادی یادگاری...

در آن هر شب تصویری از تبسم تورا میبینم...

مادر...

ای زیباترین احساس...

قشنگترین بنفشه...

سپیدهی دنیا و  هستی من...

دستان مهربانت را می بوسم...

تلاشی را که با همه خستگی و درد برای شکفتن گل لبخند لبانم می نمایی تا آخر عمر فراموش نخواهم کرد...

فرزندت میثاق...

************
تازه میفهمم بازی های کودکی حکمت داشت

زوووووووو.....

تمرین روزهای نفس گیرزندگی بود

************

شاید بتوانی کسی را که خواب است بیدار کنی اما کسی که خود را به خواب زده هرگز...!

***********

دستم بوی گل میداد

مرا به جرم چیدن گل محکوم کردند...

اما هیچ کس فکر نکرد که شاید

یک گل کاشته باشم...!

***********

مشکل دنیا این است، که احمق ها کاملاً به خود یقین دارند،

در حالیکه دانایان، سرشار از شک و تردیدند !

**********

روزگارا:

تو اگر سخت به من میگیری،

با خبر باش که پژمردن من آسان نیست،

**********

گام های لرزانم را ببخش که جز گرمای صورت،

آهنگ تنفس،

نجوای ضربان قلب،

لبهای خشک و ترک خورده

دستانی زبر و خشن،

قامتی خمیده،

نگاهی خیره و شرمنده

و قطره های اشکم

چیزی برای بخشیدن ندارم

خدایا شرمنده الطافتم

 دلدادگی رسم عاشقی است.................

کسانی که در زندگیم اثر گذاشته اید.

کسانی که مرا رنجاندید اما معلمم بودید.

کسانی که رنجاندمتان و در مسیر یکدیگر قرار گرفتیم و از این بابت عذرخواهی میکنم.

کسانی که لذت ها و شادیهای دنیا را با هم تجربه کردیم.

کسانی که کنارم بوده اید و عشق را با گونه های متفاوت در جان یکدیگر ریخته ایم.

کسانی که هستید و هستی تان روشنی بخش زندگی من است.

فرصت را غنیمت میشمارم و سعی میکنم پیام تبریکم را آنگونه که دلم میخواهد برایتان بنویسم.

کائنات در چرخه نو بودن خود همچنان پا برجاست. و این چرخش را میبینیم. عشق دوباره و دوباره جوانه میزند و من این را با پوست و استخوانم میفهمم و میدانم که شما نیز احساس مرا دارید.این سبزی و طراوت قلبم را به شوق میآورد و میخواهم که احساسم را با شما قسمت کنم. حتی با همه کسانی که نیستند و دوره های جدید زندگیشان را میگذرانند و یا آنانی که پشت درهای بسته لحظه ها را برای آزادی میشمارند تا روزی دیوار نبینند. و همه آنانی که بخاطر بودنمان جان خود را هدیه کردند تا جهان به سمت صلح و آزادی سرعت بیشتری گیرد.

خدا را شکر...

خدا را شکر که هنوز می فهمیم.

که انتخاب کرده ایم متفاوت باشیم واز تصمیممان هنوز پشیمان نیستیم.

که عادی بودن را نخواسته ایم و در حال تمرین دگرگونه بودن هستیم.

که مواظب نگاهمان هستیم که فقط از یک زاویه نبیند و گوشهایمان از یک زاویه نشنود و قضاوتهایمان یک بعدی نباشد.

که به خود و موفقیت های شخصی مان نیاندیشیم و دیگران نیز در زندگیمان جایی داشته باشند.

که اگر گوش هایمان صدای درد را میشنود و نگاهمان  رنج را میبیند و احساسمان فرسودگی روح های پیرامونمان را در می یابد- بی تفاوت نباشیم.

که از ریختن طرح های نو دست بر نداریم و در صف انتظار برای باروری درخت صلح منتظر بمانیم.

خدا را شکر که هنوز می فهمیم که دستانی منتظر دستان ماست و ما نیز از آنان این دستها را دریغ نکرده و نمیکنیم.

خدا را شکر که درونمان هنوز از محبت به هم داغ است و نگاهمان افق های سبز را جستجو میکند.

زندگی موهبت است ، بپذیریدش

زندگی زیباست ، تحسینش کنید

زندگی اندوه است ، با آن مواجه شوید

زندگی تکاپو است ، به آن تن دهید

زندگی شادمانی است ، برایش نغمه سر دهید

زندگی تعهد است ، به عهدش وفا کنید

زندگی گرفتاری است ، تحملش کنید

زندگی راز است ، کشفش کنید

زندگی لذت است ، از آن بهره ببرید

زندگی امید است ، آرزویش کنید

زندگی سفر است ، به پایانش برسانید

زندگی مساله است ، حلش کنید

زندگی هدف است ، آن را به دست آورید

زندگی نبرد است ، در آن جرات حضور داشته باشید‍‍

به خدا توکل کنید و امیدوار باشین که روزی آرزوهاتون برآورده می شه ...

خدا را شکر که روحمان هنوز تشنه پرواز است و پرواز را به تنهایی نمیخواهیم.

ما هیچ چیز را به تنهایی نمیخواهیم. ما آموخته ایم که تفاوتمان در همین دگر خواهی و دگر اندیشی و به دیگری اندیشیدن است. 

خدا را شکر که هنوز حیات داریم و هنوز آماده انتشار صلحیم.

خدا راشکر که ما از یاران محبت و عشقیم.

دوستتان دارم.

بحث از یقین و معرفت یقینی در عرفان ، یکی از مباحث مشکل و دشواری است که از دیرباز مورد توجه اندیشمندان و اهل عرفان بوده است.

دشواری بحث ، از این جهت است که معمولا کسانی در این باره بحث کرده و نظر داده اند که خود شخصا به آن از معرفت یقینی و شهودی رسیده و آنرا در خود لمس و تجربه کرده اند.

اما کسانی که هنوز به آن مرتبه از شناخت و معرفت عرفانی که از شهود قلبی و باطنی حاصل می شود نرسیده اند، تحقیق و بررسی در آن برای آنها کار مشکل و دشواری خواهد بود. و بدیهی است که این مشکل در داوری و قضاوت درباره نظرات اهل عرفان در این خصوص نیز سرایت می کند.

از اینرو در این نوشتار سعی شده است که با یک نگاه بیرونی ، دیدگاه های اهل عرفان درباره معرفت یقینی و شهودی طرح گشته و تا آنجا که بضاعت این حقیر  اجازه دهد ابتدا ماهیت و جایگاه معرفت یقینی در عرفان مطرح شده و سپس به ابزار، معیار و میزان صدق آن و مراتب و درجات آن اشاره خواهد شد.

در عرفان تعاریف مختلفی از یقین ارائه شده است و معمولا در تعریف یقین و تبیین ماهیت آن در عرفان ، تعابیر مختلفی بکار رفته است که این تعابیر در حقیقت وصف حالت درونی انسان است که از راه کشف و شهود حاصل شده است.

در التعریفات جرجانی آمده است: «یقین نزد اهل حقیقت و عرفان یعنی رویت عیان به قوه ایمان صورت پذیرد نه با حجت و برهان.

در تعریف یقین گفته اند: مشاهده غیب به صفائ قلب و ملاحظه اسرار به محافظت افکار آرامش دل به حقیقت چیزی رویت عیان تحقق تصدیق به غیب با از میان رفتن هر گونه شک و تردید نقیض شک رویت عیان به نور ایمان از میان رفتن هر گونه شک و تردید در اعتقاد به غیب علم حاصل شده پس از شک.»

از بیان فوق این نکته به دست می آید که هر چند تعبیر مختلف است؛ اما راه رسیدن به چنین مرتبه ای از شناخت و معرفت یقینی ، به وسیله کشف و شهود قلبی و در پرتو سیر و سلوک و ریاضت ، قابل وصول و ممکن است نه با برهان و استدلال عقلی به عبارت دیگر یقین عبارت است از: «ظهور نور حقیقت در حالت کشف استار بشریت به شهادت وجد و ذوق نه به دلالت عقل و نقل ، و مادام که آن نور از وادی حجاب نماید آن را نور ایمان خوانند.»

یقین طبق این بیان نیز از طریق کشف حجابهای شناختی حاصل می گردد نه از راه عقل و نقل یا استدلال و برهان و این کشف از راه دل است نه از راه دیده چون «یقین سطوع نور ازل است در دل.»

یعنی منبع و سرچشمه یقین قلب و دل است چرا که «هرگاه دیدگان بیند به دانش منسوب است و هر چه دلها داند به یقین منسوب است.» در رسایل شاه نعمت الله ولی آمده است: «یقین در بدایات صرف شهود حجاب علم است. و در احول غناست به استدراک از استدلال و به عیان از خبر و در حقیقت حق الیقین استیلای نور تجلی حقیقت است بر ظلمت رسم عبد و در نهایات فناست در حق الیقین از رسم خود به کلیت.»

ابن عربی درباره یقین آورده است: ان الیقین مقر العلم فی الخلد فی کل حال بوعد الواحد الصمد... ایشان در ذیل این ابیات ، ضمن اینکه یقین را وصفی برای همگان می داند، بیان می کند که انسان در اصل ، مضطرب و متزلزل است و از لحاظ حقیقتش ، یقینی ندارد چرا که او محل تجدد اعراض است در حالیکه یقین سکون است. و در خصوص انسانهای الهی می گوید: «انسانهای الهی در نفسشان جویای یقین هستند...»

از آنجا که منبع یقین ، دل است و یقین نیز در اینجا به معنای سکون و استقرار است از اینرو آخرین حالت ، که حد اعلای منازل عرفانی است نیز می باشد؛ چون سالک به مقام شهود نایل آمد و با چشم بصیرت ، حق را دید و نور الهی در چشمش تابیده و به مقام یقین نایل آمده است.

در جای دیگر آمده است: «یقین عبارت است از مکاشفه که این خود بر سه وجه می باشد:

۱) مکاشفه حقیقت به وسیله چشم در روز قیامت.

۲) مکاشفه قلب از طریق حقایق ایمان بدون هیچ حد و مرزی.

۳) مکاشفه آیات از راه اعجاز انبیاء و کرامات.»

همانگونه که در فلسفه و منطق ، آخرین حالت و کاملترین وضعیت ذهنی یا به عبارتی ابعاد فکری و معرفت شناختی انسان ، یقین می باشد، در عرفان نیز یقین کاملترین حالت و آخرین وضعیت و مرتبه ابعاد فکری و وجودی انسان است.

«یقین اصل و ریشه تمامی حالات است و تمام حالت ها به یقین منتهی می شود و یقین ، آخرین حالت و باطن تمامی حالت هاست و تمام حالات ، ظاهر یقین می باشند.

مرتبه نهایی یقین ، عبارت است از تحقیق تصدیق از راه غیب با از بین رفتن هر گونه شک.»

از اینرو از صدر الدین قونوی نقل شده است که: « مذهب اهل ذوق و عرفان این است که آنچه را از طریق کشف و شهود برای ما حاصل شود، اگر چه هیچ گونه برهان عقلی و نظری بر آن اقامه نشده باشد و از نظر اندیشه و استدلال قابل اثبات نباشد، غیر قابل تردید است.»

این نوع معرفت و شناخت را غزالی «علم مکاشفت و یا علم باطن» می نامد: «این نوع معرفت عبارت است از نوری که چون دل ، از صفات ناپسند تطهیر و تزکیه یافت ، در آن تجلی کند و از این تجلی ، امور بسیار کشف شود، اموری که زان پیش نامهایشان را می شنید و می پنداشت که آنها معانی مجمل و غیر واضح است و لیکن اکنون به معرفت حقیقی دست یافته ، آنها را به وضوح در می یابد.»

یقین نزد صوفیه ، معرفتی است ذوقی و آنکه با چشم ذوق در اشیائ و احوال عالم نظر می کند، ملاک قبولش تسلیم قلب است نه تصدیق عقل ، و کشف و شهود و الهام و اشراق در نزد وی بیشتر مقبول است تا برهان ، قیاس و استدلال و استقراء.

صوفی به مدد ذوق خویش به آنچه حق است و قلب او را به خضوع و تسلیم وا می دارد و او را از هر گونه شک و حیرت بر کنار می سازد نایل می آید و در پیچ و خم کوچه های تنگ و باریک عقل و استدلال گم و حیران نمی شود.

حصول این ملکه ذوق البته محتاج ریاضت و سلوک است و بدون طی آن مرحله دل را قابلیت مشاهده انوار دست نمی دهد. اما برای کسی که به مشرب اهل ذوق راه یافت ، یقینی که از این طریق به دست می آید به مراتب قطعی تر و جازم تر از یقینی است که از اهل قال حاصل می شود.

از این رو صوفی وجود خدا را اثبات نمی کند بلکه آنرا احساس می کند. از نظر محی الدین عربی ، عقل نظری قادر به شناخت حقایق اشیای ما بعد الطبیعه و امور مربوط به آن نیست و انسان تنها با استمداد از کشف و شهود و تجلی انوار عرفانی که به نحو بساطت مشتمل بر جمیع حقایق است می تواند به معرفت یقینی نسبت به آنها دست یابد.

ایشان علم و معرفت را وجودی مجدد می داند که از سوی حق تجلی می یابد. در نظر وی ، اساس هستی «تجلیات» هستند، زیرا تجلیات انوار غیبی اند که در عرصه معرفتی ، فیض اقدسی هستند که افاده معرفت می نمایند و در عرصه وجودی ، فیض مقدسی اند که سبب تحقق این انوار و بروز آنها در عالم هستی می شوند.

بنابراین ، معرفت ، اشراق حق است. عرفا «بینش » عرفانی را بر دانش عقلی و فلسفی ترجیح می دهند و برای رسیدن به یقین در کشف حقایق همان معرفت و شهود را کافی می دانند.

به عبارت دیگر «صوفیه آنچه را به مدد حسن و عقل ظاهر دریافت می شود، عالم ظلمت و عالم خلق نیز می گویند در صورتی که در ورای این عالم ظاهر، به چیزی که باطن عالم است نیز قائلند و آن را عالم ملکوت و عالم نور و عالم امر می خوانند و بین این عالم و عالم ملکوت نیز عوالم متعدد قائلند و وجود این عوالم را حجاب قلب می دانند و لازمه معرفت واقعی را خرق این حجاب ها می پندارند و مکاشفات صوفیه در حقیقت عبارت است از آنچه به ادراک باطنی از این حجابها بیرون می آورند و البته این ادراکات را بیش از ادراکات حسی و عقلی موجب جزم و مایه یقین می شناسند و این است آنچه معرفت صوفیه و طریقه آنها را از معرفت حکما و اهل علم جدا می کند.

از نظر ابن عربی ، عقل در ادراک امور مستقل نیست و محتاج حس است. حس هم اقتضای طبیعتش این است که فراتر از مادیات و کائنات نرود و بدین ترتیب ادراک انسان را از حقایق و بواطن عالم کوتاه نمود.

آنجا که مولوی می گوید: «پختگی جو در یقین منزل مکن » یعنی به عقل و یقین حاصل از آن اعتماد نکن و عقل را همانند شک ، گذرگاه تلقی می کند نه اقامتگاه ، نکوهش برخی عرفا از جمله مولوی از عقل و معرفت حاصل از آن ، به جهت بی ارزش بودن عقل نیست بلکه از این جهت است که اغلب نتایج حاصل از عقل ، حالت خشک ، جهود و بی روح بودن آن است در حالیکه معرفت و یقین حاصل از شهود و عرفان همیشه همراه با صفای قلب و تهذیب نفس است.

ترجیح معرفت شهودی و عرفانی از شناخت عقلی نیز از این جهت است و اینطور نیست که علم و تعقل و اندیشه فی حد ذاته منفی باشد؛ چون این گونه از شناخت نیز مانند سایر نعمت های الهی فی حد ذاته نیکوست ؛ البته به شرطی که در جهت کمال و سعادت معنوی انسان باشد و اینجاست که مولوی در جای دیگر علم آموزی و تعقل را در همه حال ستوده و در تعریف همان دانش ها گفته است: خاتم ملک سلیمان است علم جمله عالم صورت و جان است علم.

ازنظر عرفا وصول مستقیم به حقیقت ، انسان مستقیما به مساحت حقیقت و اصل می گردد و آن را به طور شهودی در می یابد. یقین شهودی ، نوعی یافتن و دریافت مستقیم و بلا واسطه حقایق است از طریق سیر و سلوک قلبی در حالی که یقین حاصل از شناخت عقلی ، از راه تعلم و آموختن و درس و بحث و کتاب و تعلم حاصل می گردد.

عرفای اسلامی با الهام از کتاب و سنت ، راه رسیدن به این شناخت را سیر و سلوک قلبی و باطنی دانستند و معتقدند باید مراحل و منازلی طی شود تا دستیابی به آن میسر گردد و این نوع شناخت یقینی بر قلب انسان متجلی گردد، از قبیل مرحله یقظه ، توبه ، محاسبه ، انابه ، تفکر، تذکر، ریاضت ، و... در معرفت عرفانی شک ، تردید و سهو و نسیان راه ندارد امتیاز و شرف دیگر یقین عرفانی این است که در آن خطا و نسیان راه ندارد و مصون از اشتباه و شک و اوهام است.

چون معرفت عرفانی متکی به واقعیت است و انسان در شهود عرفانی با متن واقعیت اتصال پیدا کرده ، بلکه اتحاد می یابد، طبعا جایی برای تردید، شک و عدم اطمینان باقی نمی ماند.

● وسعت قلمرو یقین عرفانی و محدودیت قلمرو یقین عقلی

برتری دیگر معرفت عرفانی بر معرفت عقلی در وسعت قلمرو شناخت عرفانی و در مقابل محدود بودن قلمرو شناخت عقلی است ؛ چرا که عقل نیز همانند سایر قوا و حواس که کار و کوششان محدود به حد و قلمرو قدرتشان است ، توانایی و قدرت عقل نیز محدود و محصور به حوزه و قلمرو و معیارها و مفاهیم و اصول و مبادی خویش است. در حالیکه حقایق جهان بسی وسیع تر از این قلمرو است.

همچنان که از چشم نمی توان انتظار شنیدن و یا از گوش انتظار دیدن داشت ، همچنین از عقل و اندیشه نیز نباید انتظار درک حقایق را داشته باشیم که تنها با شهود و استبصار باطنی قابل وصولند.

نتیجه ای که هر یک از ایندو شناخت به بار می آورند نیز متفاوت است چون معرفت عرفانی ، انسان را از جهان ماده و حوزه زمان و مکان می رهاند و به همین دلیل جز تعالی و تکامل وجودی و جوهری انسان ، هدف دیگری ندارد؛ در حالیکه یقین حاصل از عقل و استدلال از عوارض نفسی بوده و محصول درجه عادی وجود انسان است.

● ابزار معرفت یقینی در عرفان

در مقابل حکما و فلاسفه که «عقل» را مهمترین ابزار برای رسیدن به یقین می دانند، عرفا و متصوفه «قلب» را ابزار شناخت حقایق و مرکز ادراک واقعیت ها معرفی می کنند و ادعا می کنند که در این عقیده به روش قرآن تاسی نموده اند؛ زیرا قرآن چنین نقشی را برای قلب تصویر کرده و آن را کانون ایمان ، یقین و مرکز فهم و تدبر صحیح قرار داده است.

قلب ابزاری است برای نوع خاصی از شناخت ها و الهامات که فوق عقل است و وسیله ای است برای وصول به حقایق که حس و عقل در آن راه ندارد.

مراد از قلب درنزد عرفا همین معناست. در تفاوت ادراکات عقلی با ادراکات قلبی آمده است: «تفاوت اول این است که آنچه را عقل از دور به صورت مفهوم کلی ادراک می کند، او (قلب) از نزدیک به عنوان موجود شخصی خارجی که دارای سعه وجودی است مشاهده می نماید.

تفاوت دوم که نتیجه تفاوت اول است این است که عقل به دلیل انحصار در حصار درک مفهومی از ادراک بسیاری از حقایق عاجز است اما قلب به دلیل ادراک شهودی بر بسیاری از اسرار کلی و بلکه جزیی عالم نیز آگاه می گردد.»

از اینرو در تفاوت یقین منطقی و یقین عرفانی می توان گفت که اولی با استدلال و از طریق اکتساب حاصل می شود، دومی از راه یافتن و وجدان یا به عبارتی اولی نوعی دانستن است و دومی نوعی وجدان.

● اولی علم الیقین است و دومی حق الیقین و عین الیقین.

بنابراین یقین عرفانی با تحقق حقیقت عبودیت و بندگی و طی مراحل و منازل سیر و سلوک قلبی به صورت الهامات و اشراقات قلبی برای انسان آشکار می شود.

چنانکه امام صادق (ع) می فرماید: «فان اردت العلم فاطلب فی نفسک حقیقه العبودیه.» «اگر طالب علم و معرفت هستی ، طالب حقیقت عبودیت باش» بر خلاف علم و یقینی که با آموختن و تعلیم و تعلم حاصل می گردد.

در روایات «قلب» منبع و مصدر اصلی همه شناخت ها، آگاهی ها، شعورها و احساسات معرفی شده است ، چنانکه قرآن آنچه را «دل و قلب» می نامد در واقع همانند دریایی است که مجموعه اندیشه ها و آگاهی ها و شعورها و عواطف و احساسات و عشق ها و غیره در حکم رودها و نهرهایی هستند که همه در یک مرکز به هم می پیوندند، حتی خود عقل نیز یکی از رودهایی است که به این دریا متصل می شود.

حضرت علی (ع) در بیانی زیبا و دقیق می فرماید: «قلب چشمه جوشان حکمت و حس شنوایی محل و مدخلی است که چشمه قلب از آن تغذیه می شود».

از این قبیل روایات استفاده می شود که علم و معرفت یقینی حاصل از قلب به عنوان سر چشمه و منبع اصلی سایر علوم و شناخت هاست و چنین علمی قوی تر، خالص تر، و روشن تر از سایر دانش هاست.

دلم برات تنگ شده.....اما من...من میتونم این دوری رو تحمل کنم... به

فاصله ها فکر نمیکنم ...... میدونی چرا؟؟ آخه... جای نگاهت رو

نگاهم مونده.....هنوز عطر دستات رو از دستام میتونم استشمام

کنم....رد احساست روی دلم جا مونده ... میتونم تپشهای قلبت رو

 بشمارم...........چشمای بیقرارت هنوزم دارن باهام حرف

میزنن.......حالا چطور بگم تنهام؟؟چطور بگم تو نیستی؟؟چطور بگم با

 من نیستی؟؟آره!خودت میدونی....میدونی که همیشه با منی....میدونی

 که تو،توی لحظه لحظه های من جاری هستی....آخه...تو،توی قلب

منی...آره!تو قلب من....برای همینه که همیشه با منی...برای همینه که

حتی یه لحظه هم ازم دور نیستی...برای همینه که میتونم دوریت رو

 تحمل کنم...آخه هر وقت دلم برات تنگ میشه...هر وقت حس میکنم

دیگه طاقت ندارم....دیگه نمیتونم تحمل کنم...دستامو میذارم رو صورتم

 و یه نفس عمیق میکشم....دستامو که بو میکنم مست میشم...مست از

 عطر ت. صدای مهربونت رو میشنوم ...و آخر همهء اینها...به یه چیز

 میرسم.....به عشق و به تو.....آره...به تو....اونوقت دلتنگیم بر طرف

 میشه...اونوقت تو رو نزدیکتر از همیشه حس میکنم....اونوقت دیگه تنها نیستم............حالا میدونم که این تنهایی خالی نیست...پر از یاد عشقه.. پر از اشکهای گرم عاشقونه ...

Compile the indicators and means for monitoring the circumstances of carrying out the national anti-drug and narcotics, law project correspondence to the regime's general policies in the area of struggle against narcotics.

Kaveh khabiri, Assist. Prof. IAU. Scientific Asso. Healthy Food and Nutrition , i.r.IRAN

          The main purpose of this study was to compile the indicators and means for monitoring the circumstances of carrying out the national anti-drug and narcotics, law project correspondence to the regime's general policies to struggle against narcotics. Being engaged in a struggle against the phenomenon of narcotic drugs would require a national all-out planning. Since His Eminence the Supreme Leader has officially notified the regime's general policies to struggle against narcotics, it has been obtained an appropriate foundation to this basic struggle and national anti-drug and narcotic law, however a "comprehensive effective supervision" is required in order to show   successful in the fulfillment of the objectives and to reach an ideal implementation of law and the policies. According to regulations on supervising a good implementation of law and regime's general policies, this act of supervising has been delegated to the Expediency Council. All related organs are therefore obliged to prepare periodical reports on how have general policies been implemented and how much they have been fulfilled on the basis of indicators, and to send them to the Expediency Council..

In order to compile an implementation mechanism to make this supervision become operational and considering the requirements of a strategic supervision in benefiting from the electronic government and considering the limitation of human resources, it seems necessary to prepare comprehensive forms of information based on the use of computers and data collection from the organs in charge in a multi-layer way. What is considered as the goal of this research is therefore to compile the needed standard in order to take and prepare supervision-obligational reports on regulations on supervising a good implementation of regime's national anti-drug law and general policies in the area of struggle against narcotics. The fact that the supervision undertaken by the Expediency Council is in conformity with the regulations on supervising and the theoretical basics of supervising, shows that the Council's supervision is a sort of program supervision, which is being applied before, after, and during the implementation. One of the most important considerations in such an observation is to choose a suitable method in order to fulfill it; Performance Measurement System (P.M.S.) is better-proportioned with the kind of supervision undertaken by the Council.. The requirements and phases of the characterized system are accordingly used in this research, in order to compile the structure of worksheets used to take and prepare supervision reports.

شب یلدا بود و هوا، سرد و برفی.

خانمی که قصد ورود به فروشگاه را داشت، کمی مکث کرد و نگاهی به پسرک که محو تماشا بود انداخت و بعد رفت داخل فروشگاه. چند دقیقه بعد، در حالی‌که یک جفت کفش در دستانش بود بیرون آمد.
- آهای، آقا پسر!
پسرک برگشت و به سمت خانم رفت. چشمانش برق می‌زد وقتی آن خانم، کفش‌ها را به ‌او داد.پسرک با چشم‌های خوشحالش و با صدای لرزان پرسید:
- شما خدا هستید؟
- نه پسرم، من تنها یکی از بندگان خدا هستم!
- آها، می‌دانستم که با خدا نسبتی دارید!

پس از اندك زماني داد شيطان در مي آيد و رو به فرشتگان مي كند و مي گويد :
 جاسوس مي فرستيد به جهنم!؟

از روزي كه اين ادم به جهنم آمده مداوم در جهنم در گفتگو و بحث است و
 جهنميان را هدايت مي كند و...

حال سخن درويشي كه به جهنم رفته بود اين چنين است: با چنان عشقي زندگي كن كه حتي بنا به تصادف اگر به جهنم افتادي خود شيطان تو را به بهشت باز گرداند.
 

يک روز آموزگار از دانش‌آموزانى که در کلاس بودند پرسيد آيا مى‌توانيد راهى غيرتکرارى براى ابراز عشق، بيان کنيد؟
برخى از دانش‌آموزان گفتند بعضی‌ها عشقشان را با بخشيدن معنا مى‌کنند.

برخى «دادن گل و هديه» و «حرف‌هاى دلنشين» را راه بيان عشق عنوان کردند. شمارى ديگر هم گفتند که «با هم بودن در تحمل رنج‌ها و لذت بردن از خوشبختى» را راه بيان عشق مى‌دانند.
در آن بين، پسرى برخاست و پيش از اين که شيوه دلخواه خود را براى ابراز عشق بيان کند، داستان کوتاهى تعريف کرد:
يک روز زن و شوهر جوانى که هر دو زيست شناس بودند طبق معمول براى تحقيق به جنگل رفتند. آنان وقتى به بالاى تپّه رسيدند درجا ميخکوب شدند.
يک قلاده ببر بزرگ، جلوى زن و شوهر ايستاده و به آنان خيره شده بود. شوهر، تفنگ شکارى به همراه نداشت و ديگر راهى براى فرار نبود.
رنگ صورت زن و شوهر پريده بود و در مقابل ببر، جرأت کوچک‌ترين حرکتى نداشتند. ببر، آرام به طرف آنان حرکت کرد. همان لحظه، مرد زيست شناس فرياد زنان فرار کرد و همسرش را تنها گذاشت. بلافاصله ببر به سمت شوهر دويد و چند دقيقه بعد ضجه‌هاى مرد جوان به گوش زن رسيد. ببر رفت و زن زنده ماند.
داستان به اينجا که رسيد دانش‌آموزان شروع کردند به محکوم کردن آن مرد.
راوى اما پرسيد: آيا مى‌دانيد آن مرد در لحظه‌هاى آخر زندگى‌اش چه فرياد مى‌زد؟
بچه‌ها حدس زدند حتما از همسرش معذرت خواسته که او را تنها گذاشته است!
راوى جواب داد: نه، آخرين حرف مرد اين بود که «عزيزم، تو بهترين مونسم بودى. از پسرمان خوب مواظبت کن و به او بگو پدرت هميشه عاشقت بود».
قطره‌هاى بلورين اشک، صورت راوى را خيس کرده بود که ادامه داد: همه زيست‌شناسان مى‌دانند ببر فقط به کسى حمله مى‌کند که حرکتى انجام مى‌دهد و يا فرار مى‌کند. پدر من در آن لحظه وحشتناک، با فدا کردن جانش پيشمرگ مادرم شد و او را نجات داد. اين صادقانه‌ترين و بى‌رياترين‌ راه پدرم براى بيان عشق خود به مادرم و من بود